Savindan se obeležava u čast prvog srpskog arhiepiskopa, prosvetitelja i tvorca zakonodavstva. Sveti Sava se smatra začetnikom srpske srednjovekovne književnosti i zaštitnikom prosvetnih ustanova.

Praznik Sveti Sava je ustanovljen za školsku slavu 1840. godine, na predlog Atanasija Nikolića, rektora Liceja iz Kragujevca.

Savindan se proslavljao kao školska slava sve do 1945. godine, kada je ukinut odlukom tadašnjih vlasti.

Posle poluvekovne zabrane, 1990. godine ponovo se obeležava kao školska slava.

Osim njegovog velikog dela i zaveštanja, od ličnih predmeta Svetog Save ostalo je samo arhiepiskopsko žezlo, koje se danas čuva u riznici manastira Mileševe.

Sava je napisao, redigovao, preveo ili organizovao i nadgledao prevođenje više spisa od kojih je danas sačuvano dvanaest, ali opet ne postoji nijedan za koji bi se sa sigurnošću moglo potvrditi da je njegovom rukom ispisan.

U originalu i prepisu sačuvani su neki pravni akti koji su bili u vezi sa Savinim aktivnostima oko dobijanja i organizacije monaškog života u Hilandaru, a posle dobijanja samostalnosti za Srpsku pravoslavnu crkvu on je izradio Zakonopravilo, zbornik zakona kojim je utvrdio norme njenog veroučenja, liturgijskog života i odnos crkve i države.

Spisi otkrivaju da je Sveti Sava posedovao „rečitost i veliku lakoću u razvijanju osnovne misli“, a u pismima i besedama se pokazuje kao osećajan čovek pitomog karaktera. Opisi savremenika i pisaca bliskih njegovom vremenu ga prikazuju kao čoveka „izvanredne energije, viših intelektualnih sposobnosti, uporne volje i plahe prirode“.

Inače, Sveti Sava je prikazivan na freskama raznih pravoslavnih crkava, ali prikazivali su ga i rimokatolici.

Na osnovu likovnih prikaza, savremeni naučnici zaključuju da je Sava bio visokog rasta, širokih, malo spuštenih ramena, izduženog lica sa visokim čelom, skoro orlovskim nosom, tankim usnama, dužim ušima i očima “koje gledaju i zrače svetlost”.

Ono što je sačuvano od tela svetitelja jeste njegova leva šaka bez malog prsta, koja je nekim čudom sačuvana posle spaljivanja njegovih moštiju 1594. godine na Vračaru. Dugo je čuvana u manastiru Svete Trojice kod Pljevalja, a sada se nalazi u manastiru Mileševi kod Prijepolja. Prema nekim svedočanstvima, mali prst je 1680. godine prenesen u Peć.

IZVOR: BLIC I FOTO: PINTEREST PRINTSCREEN

Sveti Sava - tajne života prvog srpskog prosvetitelja